بارش رحمت همزمان با گشودن چتر سلامت بر شهر

بارش رحمت همزمان با گشودن چتر سلامت بر شهر

باز هم رحمت خدا باریدن گرفت و خدا به داد نفس­های تنگ و بسته شهر رسید؛ دست­های روی هم مانده را به شکرانه رحمتش به آسمان کشید و ما را بر آن داشت تا مثل همیشه بارانش را خرج کاستی های مدیریتی خود کنیم و زمین را به آستانه نفس کشیدن برسانیم. 
شهری که در آن داد مدعیان سلامتی غوغا می­کند در حالیکه از مقدماتی­ترین الگوهای آموزشی و اقدامات پیشگیرانه برای ترویج خود مراقبتی شهروندان به عنوان مهمترین شکل مراقبت اولیه برای حفظ سلامت، داشتن زندگی سالم و پیشگیری از انواع بیماری ها مغفول مانده است. 
مطالعات انجام شده در کشور نشان می دهد بخش عمده ای از سال­های از دست رفته عمر ما به سبب مرگ­های زود رس ناشی از حوادث، اختلالات رفتاری، بیماری­های قلبی و روانی است. در صورتیکه می توان با ارتقای سطح اگاهی مردم،  تقویت مسئولیت پذیری آن ها در مقابل سلامت خود، تغییر رفتار و سبک زندگی در آن ها، نه تنها آمار ابتلا به انواع بیماری های حاد و یا مزمن را کاهش داد، بلکه تاثیر بسزایی در کاهش هزینه های درمانی و سلامت جامعه به همراه خواهد داشت. 
از آنجا که قریب به 85 درصد از مراقبت‌هایی که به سلامت ما منجر می‌شود، محصول همین خود مراقبتی ها است؛ بنابراین با آگاه سازی و توانمند سازی شهروندان در زمینه این راهبرد پیشگیرانه اساسی، هر فردی می تواند از دانش، مهارت و توان خود به عنوان یک منبع استفاده کرده، مستقلا با بهره گیری از تکنیک های تغذیه سالم، ورزش و اصلاح الگوی زندگی، از سلامت خود در برابر آسیب های مختلف محافظت نمودد و حتی از دریافت غیر ضروری دارو اجتناب کرده و در مدتی کوتاه، بدون مصرف دارو و یا با روش های خود مراقبتی بهبود یافت.
در کشور انگلیس نیز مطالعه ای انجام شده است که نتایج آن نشان می دهد، حدود 20 درصد از مراجعات به پزشکان و مراکز درمانی، مربوط به بیماری های ساده است. در حالیکه بخش عمده ای از این بیماری ها توسط خود مردم قابل کنترل است. همچنین طبق آمار شبکه سلامت انگلستان، نزدیک به دو سوم مشاوره های پزشکان عمومی که منجر به تجویز دارو می شود، بدون دارو یا با استفاده از داروهای بی نیاز از نسخه پزشک، قابل درمان است. بطوریکه این کشور می تواند ازین طریق در نظام سلامت سالانه مبلغ 96 میلیارد دلار صرفه جویی نماید. 

از سوی دیگر آموزش همگانی سلامت و ارایه منابع اطلاعاتی قابل اعتماد برای ترویج خود مراقبتی در برابر بیماری­های ساده می تواند حداقل یک پنجم از مراجعات پزشکی را کاهش دهد. همچنین مزایای آموزش های خود مراقبتی حتی در بیماری های مزمن نیز به اثبات رسیده است. برآوردها نشان می‌دهد که بیماری دیابت تا سال 2030 به هفتمین علت مرگ تبدیل خواهد شد. این در حالی است که درصد قابل‌توجهی از این بیماری با اصلاح سبک زندگی قابل‌پیشگیری است. حفظ وزن طبیعی بدن و پیشگیری از افزایش وزن، ورزش و تحرک فیزیکی کافی، عدم مصرف دخانیات و رژیم غذایی سالم نقش مهمی در کاهش ابتلا به این بیماری دارد که همگی در قالب خودمراقبتی مفهوم دارد.
 همچنین تحقیقات پژوهشی نشان داده است که خود مراقبتی در بیماری های مزمن که عامل 60 درصد از مرگ و میر در جهان شناخته می شود، می تواند منجر به 40 درصد کاهش در مراجعه به پزشکان عمومی، 17 درصد کاهش در مراجعه به پزشکان متخصص، 50 درصد کاهش در مراجعه به مراکز اورژانس، 50 درصد کاهش در بستری بیمارستانی و 50 درصد کاهش در روزهای غیبت از کار شود. بنابراین توجه جدی به مقوله فرهنگسازی خود مراقبتی در شهر پر جمعیتی نظیر تهران که روزانه آماج حوادث و بیماری های غیر واگیر و مزمن متنوعی است، امری اجتناب ناپذیر و ضروری است و لازم است تا به منظور تضمین سلامتی شهروندان، تبیین شاخص های نظام خود مراقبتی در خانواده ها، برنامه ریزی های مدت دار و اجرای طرح های خرد و کلان فرهنگی در اولویت مدیریت شهری قرار گیرد. 
ازین رو در پی تاثیر عمیق و استقبال بی نظیر شهروندان از برپایی طرح «نگارخانه­ای به وسعت یک شهر» که در اردیبهشت ماه سال جاری برگزار شد. شهرداری تهران این بار با تکیه بر امر سلامت و همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اجرای تاثیر گذار سازمان زیباسازی شهر تهران در اقدامی ابتکاری چتر فرهنگیِ «کمپین شهروند سالم» را  با اکران طرح­های گرافیکی و شعارهایی با موضوع شهروند سالم را بر فراز آسمان شهر گشود. 
این حرکت سلامت محور که با هدف آگاه­سازی و ایجاد حساسیت بیشتر شهروندان نسبت به مسائل مربوط به سلامت فردی، خانوادگی و آموزه های خود مراقبتی انجام گرفته قابل تقدیر است و امید آن 
می رود به منظور ماندگاری و اثر بخشی چنین جریاناتی در اذهان عمومی، ضمن تداوم، به سایر شهرهای نیز تسری یابد تا بتوانیم ازین رهگذر تا سال های آتی، مرگ نا به هنگام مردم کشورمان را در آمار جهانی، حتی المقدور به یک چهارم کاهش دهیم.