برندسازی شهری
برندسازی شهری
شهرها در بستر زیرساخت‌های مؤثر اجتماعی و فرهنگی، اقتصادی سیاسی کشور به‌عنوان جزئی از کل زاده شده و رشد می‌یابند. بازخوانی عوامل مؤثر در تحقق زیرساخت‌های توسعه‌ای هر شهر در بستر تاریخ و فرهنگ و اقلیم گونه‌گون تمایز و شاخص‌های مؤثر رقابت‌پذیری ایجاد می‌نماید. در این میان منابع ارزشمند انسانی موجود در بسترهای تأثیرگذار در هدف‌گذاری و تدوین و راهبردهای مؤثر در این راستا نقش ایفا می‌نمایند.
همچنین شرایط و عوامل مؤثر در رقابت‌پذیری شهرها با زیرساخت‌های موجود شرایط توسعه یا گسترش آتی را رقم خواهند زد.به شکلی که در برآیند شرایط موجود تاکنون و در قیاس‌های متفاوت محلی، منطقه‌ای و ملی می‌توان تأثیرات تحلیلی آن را به‌وضوح مشاهده و موردبررسی و مداقه قرارداد .
مفهوم برند شهری ترکیبی از نمادها و ارزش‌های محلی، هویت تاریخی، فرهنگ شهری، ویژگی‌های اجتماعی و قومی، آثار و بناهای تاریخی، مناسبات ملی و بین‌المللی، جذابیت‌ها و امکانات منطقه‌ای و حتی اشخاص برجسته آن شهر است.
مدیران شهری برای اینکه بتوانند تصمیماتی همه‌جانبه نگر و آینده‌نگرانه اتخاذ کنند و برای شهر درست برنامه‌ریزی کنند، نیازمند دانشی جامع و تعیین افقی مشخص و قابل‌دستیابی و اتخاذ راهبردی کلان هستند که تصویر ذهنی شهروندان را تحت تأثیر قرار دهد. مطالعه تصویر شهر و رسیدن به برند شهری بخشی مهم از شناخت در فرآیند برنامه‌ریزی استراتژیک شهری است.
شهرهای برخوردار از فضای بصری مطلوب و محیط مساعد شهری، موجب ارتقای تصویر ذهنی جامعه از محیط‌های شهری می‌شوند. ارائه آمیز‌ه‌ای هنرمندانه از فرهنگ، زیرساخت‌ها، کیفیت خدمات، امنیت، بهداشت، رفاه، هنرهای بصری و چهره‌پردازی شهری با نمادهای ویژه و نیز بازار پردازی شهری می‌تواند نقشه راه مسئولان، در دستیابی به یک برند قدرتمند باشد و ما در خصوص شهر تهران باید جنبه‌های عملکردی که فیزیکی و قابل ارزیابی‌اند همچون محیط، ساختمان‌ها، رویدادها و فعالیت‌ها، زیربناها، مردم و مجسمه‌های رنگی و دیگری جنبه‌های غیرقابل لمس همچون تاریخ و فرهنگ، جایگاه و موقعیت ذهنی، سبک زندگی که ذهنی‌اند موردبررسی و تجزیه‌وتحلیل قرار دهیم.
برند تصویری از شهر ارائه می‌کند که از منظر درون‌مرزی و برون‌مرزی با دیگر شهرها رقابت کرده و نهایتاً باعث حداکثر سازی منافع شهروندی می‌شوند. برند سازی شهری موجب تقویت جایگاه ذهنی شهرها و وجهه آن‌ها شده و فرصت رقابت میان شهرها را به وجود می‌آورد و این ایجاد جو رقابت میان شهرها درنهایت موجب سرازیر شدن سرمایه‌های مادی، معنوی و اجتماعی به ساختارهای شهری خواهد شد و رفاه و کیفیت زندگی را برای ساکنین آن به بار می‌آورد.
در تدوین ساختار برند پژوهش، شناسایی ویژگی‌های شهر و تعیین مخاطبان هدف، ارزیابی نیاز مخاطبان، طراحی برند و تعیین هویت آن برای مخاطبان با توجه به چشم‌انداز و درنهایت تبدیل هویت و جایگاه برند در برنامه‌های بازاریابی مراحل ساخت و ایجاد برند را تشکیل می‌دهد و به‌طورکلی برند سازی یک کار گروهی است که مستلزم تمرکز، تخصص، تمایز و تداوم است.
رسانه‌ها اعم از تلویزیون، رادیو، مطبوعات، سایت‌های اینترنتی و به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی با زمینه‌سازی ارتباط گسترده و تعامل با مخاطبان و شهروندان، ابزاری استراتژیک برای شناساندن، توسعه و ترویج برندها هستند.
برند شهری نتیجه آگاهی است و رسانه‌ها هستند که تصویر برند شهر و جوهره و هویت برند را به مخاطبان و شهروندان منعکس می‌کنند و شهر را با برند مطلوب و موردنظر به مردم می‌شناسانند. در دهه اخیر، ارزش ویژه برند با ابعادی چون «آگاهی از برند»، «ارتباط با برند»، «کیفیت ادراک‌شده» و «وفاداری به برند» پیگیری و شناخته می‌شود که «آگاهی از برند» یکی از اساسی‌ترین پایه‌های ترویج برند است.
تکثر و تنوع شاخصه‌های تأثیرگذار و تأثیرپذیر در حوزه‌های متنوع زیرساختی شهرها به‌گونه‌ای است که شاهد نوع نگرش‌ها در سطوح مختلف جهت تحقق شاخص سازی در شهرها هستیم . به تعبیری شهری بر اساس نوع فعالیت ساکنین و شهری دیگر بر اساس نوع نگرش فرهنگی خود و به تعداد شهرها گونه‌های متمایز و شاخص متأثر از زیرساخت‌های موجود و یا بسترهای تدوین گردیده جهت تحقق آن در چشم‌اندازهای آینده شهرها محقق می‌گردد.
در خصوص چهاردهم مهرماه روز تهران قطعاً نقش مؤثر شهروندان در تحقق زیرساخت‌های ارزشمند انسانی در کنار شورای اسلامی به‌عنوان نهاد مؤثر در جلب مشارکت حداکثری تأثیرگذار بوده و با امید به تحقق اهداف و رفع موانع ناشی از تمرکزگرائی در سیاست‌های خرد و کلان کلیه دستگاه‌های اجرائی به‌ویژه نهادهای خدمت رسان حوزه مدیریت شهری در راستای شاخص سازی و بهره‌مندی از ظرفیت مشارکت حداکثری با نهادهای اجتماعی مؤثر در حوزه برند سازی شهری و تبعات مطلوب ناشی از آن توفیق یابند. طبیعتاً چالش‌های حوزه شهری در مقیاس‌هایی ناشی از حسن تدبیر یا بی‌تدبیری در سیاست‌های آمایش سرزمینی نیز بوده و است که در اصلاح این روند ضروری می‌نماید نهادهای مؤثر در این حوزه نیز به نحو مطلوب نقش و تأثیر شاخصه‌های خود را محقق نمایند.
در این میان اخیراً مجمع مشورتی روسای شوراهای اسلامی کلانشهرها و مراکز استانها توفیق حاصل نموده است در راستای تحقق و نهادینه‌سازی برند سازی شهری به‌عنوان شاخصه مؤثر در تدوین و تحقق برنامه‌های موجود و آینده شهرها در تعامل با روسای شوراهای اسلامی کلانشهرها و مراکز استانها با مشارکت شهرداری‌های کلانشهرها و مراکز استانها ضمن تمرکز بر این مهم به جمع‌بندی‌های حاصل از اقدامات مؤثر در این حوزه نائل آید. و در ادامه رویه نیز از طریق دبیرخانه مجمع مشورتی تمهیدات ارائه پیشنهادات راهبردی و ساختاری جهت الگوسازی در سایر شوراهای اسلامی کشور به شورایعالی استانها و دولت و مجلس محترم جهت رفع چالش‌های اخیر مطرح نماید.
دبیر مجمع مشورتی روسای شوراهای اسلامی
کلانشهرها مراکز استانها
محقق دکتری معماری
