"جنبش دانشجویی از عدالت طلبی تا مبارزه با فساد "

"جنبش دانشجویی از عدالت طلبی تا مبارزه با فساد "

فرا رسیدن ۱۶ آذر که به پاسداشت سه دانشجوی شهید عدالت خواه و استعمار ستیز و استبداد گریز مصطفی بزرگ نیا ، احمد قندچی و مهدی شربعت رضوی روز دانشجو نام گذاری شده است ، فرصتی دوباره برای بررسی و تحلیل هویت تاریخی جنبش دانشجویی ،کارویژه ها و نقش برجسته این جریان در تاریخ معاصر قبل و بعد از انقلاب اسلامی فراهم می کند.در سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی که فضای دانشگاه ها متاثر از فعالیت گروه ها و احزاب مختلف شرایط ملتهبی را تجربه می کرد گروهی از دانشجویان مسلمان و پیرو خط امام با تشکیل و هدایت اتحادیه سراسری انجمن های اسلامی دانشجویان یا همان دفتر تحکیم وحدت کوشیدند در میدان مبارزه برای تثبیت انقلاب اسلامی و مقابله با تفکرات و اندیشه های التقاطی و غیر مذهبی تشکیلاتی را ایجاد کنند که بعدها گسترده ترین و پر نفوذ ترین جریان دانشجویی کشور شد.جنبش دانشجویی ایران در سالهای اخیر فراز و نشیب های فراوانی را تجربه کرده و البته در تحولات درون گفتمانی خود نیز تجربیات و تغییرات پارادایمی مختلفی را پشت سر گذاشته است.از یک سو به عنوان جریانی اجتماعی و برامده از بطن جامعه در تحولات سیاسی در نقش یک منتقد اگاه و دلسوز ظاهر شده است و البته در مقطعی هم به دلیل برخی خطاها با نزدیک شدن به قدرت عملا از کارکرد اصلی و هویت اصیل خود دور شده است.امروز اما در استانه روز دانشجو که نمادی از استکبار ستیزی و استبداد گریزی ملت ایران است ،این جریان با طراوت و تاثیر گذار با رصد تحولات به عنوان چشم بیدار و گوش شنوای جامعه و افکار عمومی می تواند یک بار دیگر با اسیب شناسی راهبرد ها و استراتژی های خود جایگاه خود را در معادلات و تحولات کشور باز یابد و به عنوان نیرویی تحول افرین به عنوان منتقدی که از منفعت طلبی و مصلحت اندیشی فاصله ای فراخ دارد در گسترش و تعمیق جامعه مدنی و فرهنگ سیاسی که لازمه و ضرورت یک جامعه سالم و بالنده است در راستای توسعه همه جانبه و مقابله با آسیب هایی همچون فساد سیستماتیک و سازمان یافته و احیای شعار ها و ایده های عدالت طلبانه گام بردارد و نقش افرین باشد.بر این عقیده و باور هستم که در راستای راهبرد محوری مقابله با فساد که مخرب ترین و چالش برانگیز ترین بحران پیش روی ماست دانشجویان و دانشگاه می توانند با نقادی هوشمندانه و پیگیری های مطالبه محورانه به عنوان نهادی مدنی و نه سیاسی ،در این حرکت و اقدام تاریخی و ملی ایرانیان کماکان پیشرو و اوانگارد بودن خود را حفظ کنند و با پرهیز از گرایش به نهاد های قدرت سیاسی در هر سطح و گستره ای هم استقلال و هم استعلای خود را با دور اندیشی پاس بدارند.تشکل های دانشجویی که در سطح دانشگاه ها فعالیت دارند به این نکته واقف هستند که مشروعیت شان بیش از مراکز قدرت سیاسی بر اساس و مبنای مشروعیت و گرایشات جامعه محورانه مبتنی و مستحکم است که از پس تحربیات ارزشمند و پر اهمیتی که در دوران حاکمیت دولت های نهم و دهم که آشکارا و به روشنی کمر به حذف این تشکل های منتقد و دلسوز و بیدار بسته بود اکنون با اتخاذ راهبرد ها و استراتژی های واقع گرانه و حزم اندیشانه در راستای عدالت طلبی ،فساد ستیزی و مساوات خواهی در حوزه های سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی گام های موثری بردارند.اگر گفتمان پرنفوذ اصلاح طلبی به مثابه یک جریان ریشه دار فکری و سیاسی را پارادایم مسلط جامعه به شمار آوریم که در واقع اینگونه هم هست جریان دانشجویی و فعالین منسوب به آن می توانند با اتخاذ رویکرد آسیب شناسانه در راستای تعمیق ،تقویت و تثبیت رویکرد اصلاحات جامعه محور حرکت کنند و البته با دوری از مراکز قدرت و جریان های سیاسی که تلاش می کنند دانشگاه و دانشجو و نقش آن را به پیاده نظام فرو بکاهند به صورتی فزاینده عدالت خواهی و فساد ستیزی را سر لوحه اقدامات و جهت گیری های خود قرار دهند.هر چند این گزاره به مفهوم سیاست زدایی یا فاصله گرفتن از رویکرد های سیاست ورزانه تلقی نمی شود لکن با توجه به شرایط کشور و بحران های پیش رو از اهمیت بیشتری برخوردار است.و پرداختن به آن نافی جهت گیری های دیگر به شمار نمی رود .