زنان در حاشیه
زنان در حاشیه
امروز (جمعه ۹۶/۱۲/۱۸) آخرین روز کمپین درختکاری شهرداری تهران بود که به مناسبت روز مادر در بوستان مادران و با حضور معاون رئیسجمهور در امور زنان، سرکار خانم دکتر ابتکار برگزار شد. انتظار داشتم این برنامه با تمرکز بر وجه نمادین حیات درخت و نقش حیاتدهندگی مادران، به شکلی مفصلتر از دیگر برنامههای این کمپین برگزار شود به گونهای که با واکاوی وجوه مختلف حضور زنان در شهر، برنامههای شهرداری تهران را برای کاهش تبعیضها و ناملایمتهایی که مادران این شهر برای حضور و فعالیت در تهران با آن مواجهند، شرح داده و رویکرد شهرداری تهران را در این زمینه تبیین نماید. انتظاری که در واقعیت محقق نشد.
محتمل است یک دلیل برگزاری محدود این برنامه، بلوایی بوده باشد که در روزهای اخیر بر سر برنامهی روز زن در برج میلاد رخ داده است و نکته اصلی حرفم همینجاست که این است زمین بازی ما، زمینی که در آن هرنوع توجه به حوزه زنان، بالقوه دارای خطر تنش و جنجال است، حوزهای ممنوعه که هر نوع ورود به آن مستلزم صرف انرژی و ذهن و احتیاط بسیار است آنچنان که در بسیاری مواقع مدیران در میان مشغلههای بسیار، به کل از خیر ورود به چنین حوزه حساسیتبرانگیز و بالقوه هزینهزایی میگذرند. چراکه در بسیاری موارد، زنان و نحوه مواجهه با مسائلشان، به پاشنه آشیل فعالیتها بدل میشود. چنانکه در شش ماه فعالیت مدیریت شهری جدید در تهران، رقبا و مخالفان شهردار میتوانستند فعالیتها و کاستیهای ریز و درشت همراهش را نقطه نقد و تخریب قرار دهند اما آنچه در نهایت، پرهجمهترین نقدها را متوجه شهردار جدید تهران کرد، شکلی از مواجهه ناخواسته او با ممنوعیتهایی مناقشهبرانگیز در حوزه جنسیت بود. بر مبنای چنین فضایی است که زنان به حاشیه رانده میشوند و برنامههایشان به اشکالی زینتی و تهی از هر نوع تاثیر واقعی بر واقعیت محیط پیرامون فروکاسته میشود.
برنامه امروز درختکاری در بوستان مادران را با دخترم رفتم و به جز چند دقیقه محدود، در تمام مدت مراسم، در حاشیهی جایگاه مشغول قدم زدن با رها بودم، نشانی از این واقعیت که فارغ از شخص من، برنامهها حتی زمانیکه برای مادران برگزار میشود، بیتوجه به نقش مادری و الزاماتش است و نشان میدهد که چطور مادر بودن در فضای رسمی با در حاشیه ماندن همراه است وقتی در چنین برنامههایی، هیچ فضا و برنامهای به بچهها اختصاص داده نمیشود. همانطور که چنین برنامههایی بچهها را پشت در نگه میدارند، مادران را نیز تنها با حذف نقش مادری شان به حضور میپذیرند.