استعفای شهردار، در ضرورت رایگیری علنی و موضع‌گیری شفاف
استعفای شهردار، در ضرورت رایگیری علنی و موضع‌گیری شفاف
🔸بعد از انتخاب محمدعلی نجفی به عنوان شهردار تهران، تصمیم‌گیری در مورد پذیرش یا عدم پذیرش استعفای شهردار، مهمترین تصمیم‌گیری پنجمین دوره شورای اسلامی شهر تهران است که بیشترین اثرات و پیامدها را نه فقط بر اداره پایتخت بلکه بر جریان تحولات سیاسی – اجتماعی مملکت در ماه‌ها و سال‌های آینده خواهد گذاشت. برخی استدلال می‌کنند چون این تصمیم در مورد یک شخص است، باید برخلاف رویه معمول در شورا، تصمیم‌گیری در این مورد با رای مخفی انجام شود. در این متن استدلال خواهم کرد هم به لحاظ حقوقی و قانونی و هم به لحاظ پایبندی به شفافیت و پذیرش مسئولیت رای توسط اعضا شورا، ضروری است که رایگیری در مورد استعفای شهردار تهران به صورت علنی انجام شود.
🔸بند ۴ ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی تشکیلات، انتخابات داخلی و امور مالی شوراهای اسلامی شهرها مصوب ۷۸/۱۱/۱ هیئت وزیران با اصلاحات بعدی می‌گوید: «رای در جلسات شورا علنی است و با بلند کردن دست و یا ورقه اخذ می‌شود ولی به تقاضای اکثریت مطلق اعضای حاضر در جلسه ممکن است رای با ورقه به صورت مخفی گرفته شود مگر در امور مالی، لیکن در انتخابات حتما باید رای مخفی گرفته شود». همچنین در ماده ۳ دستورالعمل نحوه اداره جلسات، رایگیری و پیشنهادهای واصل شده به شورا موضوع ماده ۲۵ آیین‌نامه داخلی شورای اسلامی شهر مصوب ۹۲/۲/۱۹ شورای عالی استان‌ها آمده است: «رایگیری در جلسات شورا علنی است و با بلند کردن دست یا ورقه اخذ می‌شود، ولی به تقاضای اکثریت اعضای حاضر در جلسه رایگیری با ورقه صورت مخفی انجام می‌پذیرد». در ماده ۵ این دستور العمل موارد استثناء این قاعده آمده است که بدین شرح است: «در انتخابات هیئت رئیسه شورا و کمیسیون‌ها و در تمام مواردی که موضوع انتخاب نماینده شورای شهر در قوانین و مقررات پیش‌بینی‌شده باشد، اخذ رای به صورت مخفی و با ورقه به عمل خواهد آمد».
🔸چنان‌که در متن قانون به صراحت بیان شده، رایگیری در شورای شهر در تمام موضوعات علنی است مگر در مورد انتخاب افراد که آن‌هم به صراحت در متن ماده ۵ دستورالعملی که بر اساس ماده ۱۱ آیین‌نامه مصوب ۷۸ تهیه شده، ذکر شده است. در هفت ماه گذشته نیز هربار رایگیری به صورت مخفی با ورقه بوده است مطابق قانون همواره در مورد انتخابات بوده که بلااستثناء نام افراد بر روی برگه‌های رای نوشته شده است نه رای موافق و مخالف. مطابق قانون درج رای موافق و مخالف بر روی برگه و به صورت مخفی تنها در صورتی ممکن است که اکثریت حاضران به رایگیری مخفی در آن مورد رای داده باشند.
🔸بر این مبنا، رایگیری علنی در مورد موضوع استعفا صراحت قانونی دارد و در صورتی که در جلسه روز یک‌شنبه مورخ ۹۷/۱/۱۹ شورای شهر قرار بر رایگیری مخفی باشد تذکر آیین‌نامه‌ای خواهم داد که رایگیری مخفی در مورد استعفا، مطابق با متن صریح قانون، تنها در صورتی مجاز است که اکثریت به رایگیری مخفی در این مورد رای دهد. در این صورت نیز به عنوان نماینده مخالف با رایگیری مخفی در مورد استعفا استدلال‌های زیر را ارایه خواهم کرد.
🔸پذیرش یا عدم‌پذیرش استعفای شهردار تهران مهمترین تصمیم شورای شهر پس از انتخاب اوست. این تصمیم هرچه که باشد، پیامدهای بسیاری بر آینده اداره پایتخت خواهد داشت و به همین دلیل است که هریک از اعضا باید موضع خود نسبت به استعفا و ارتباط آن با صرفه و صلاح اداره شهر را روشن کند. هر عضو شورا باید بتواند دلایل خود برای پذیرش یا عدم‌پذیرش استعفا را به صورت روشن و شفاف بیان کند و بدین‌ترتیب مسئولیت رای خود را در مورد پیامدهای تصمیمش عهده‌دار شود. تمام شهروندانی که ساعت‌های طولانی برای رای دادن به اعضای شورا در پنجمین دوره انتخابات شوراها معطل بوده‌اند حق دارند از رای و نظر تک‌تک این نمایندگان در مورد این مهمترین تصمیم در اداره پایتخت مطلع شوند. در نهایت آن‌که، اعضای شورای شهر چندین ماه است با علنی برگزار کردن تمامی جلسات و انتشار عمومی آراء در تمام موارد مورد بررسی در صحن شورا، پایبندی‌شان به شفافیت را نشان داده‌اند، آشکار است که اگر اکثریت در شورا به رایگیری مخفی در مورد یکی از مهمترین تصمیماتش رای دهد، تمام آن ادعاهای ناظر بر شفافیت شعاری و غیرواقعی جلوه خواهد کرد.
🔸به نظر می‌رسد موضوع استعفای شهردار تهران، از آن‌چنان اهمیتی نه فقط در اداره پایتخت، بلکه اثرش بر کل جریان اصلاح‌طلبی و تحولات سیاسی – اجتماعی در آینده برخوردار است که ضروری است همه کسانی که ادعای اصلاح‌طلبی دارند و نیز همه شهروندان دغدغه‌مند، رای و نظرشان در مورد پذیرش یا عدم پذیرش این استعفا را به صورت روشن و شفاف بیان کنند. سکوت و پنهان‌کاری در این مورد نه فقط خود یک موضع معنادار در این زمینه است، بلکه حاکی از عدم‌مسئولیت‌پذیری در مورد یکی از مهمترین وقایع در سالیان اخیر است.
@baharvin
