آیت الله طالقانی و تاکید بر نقش شورا ها
آیت الله طالقانی و تاکید بر نقش شورا ها
تاریخ انقلاب شکوهمند اسلامی از نقطه آغاز تا به امروز مسیر پر فراز و نشیبی را طی نموده است. از همان آغاز جریان ها و نحله های مختلفی در جهت برچیدن ظلم و ستم پهلوی به میدان آمدند. هر کدام مقاصد خاص خود را داشتند و در این مسیر حرکت کردند؛ اما آن مسیر مستحکم و مستمر که برای رسیدن به پیروزی تا اخرین قطره خون خویش ایستادگی نمود ، «تفکر انقلاب اسلامی» بود که بیشترین نظرات را با خود به همراه داشت. برگزاری رفراندوم پس از پیروزی انقلاب و اعلام حمایت بیش از 98 درصدی مردم از جمهوری اسلامی خود دلیلی بر این مدعاست.
احزاب ، تفکرات و جریان های بسیاری در تلاش برای پیروزی و سرنگونی رژیم شاهنشاهی بودند ، اما در نهایت مصداق آیه شریفه «فان حزب الله هم الغالبون» محقق گشته و تفکر ناب حکومت اسلامی عنان کار را بدست گرفت.
پس از پیروزی انقلاب حال زمان آن رسیده بود تا رفته رفته آیین مدیریت و ساز و کار های اجرایی بدنه حکومت نیز شکل بگیرد. در کنار مجلس ، دولت و دادگستری و نهادهای دیگری دولتی و غیر دولتی ، پیشنهاد هوشمندانه و هدایت گر حضرت امام خمینی در امر شورا بسیار درخور و کارگشا بود .استفاده و بهره مندی از بسیج عمومی مردم در اداره ، ساخت و آبادانی کشور ، بیش از پیش احساس می شد و شاید مهمترین نهادی که می توانست این بسیج عمومی را در سطوح مختلف خرد تا کلان برنامه ریزی و هدایت نماید ، جایگاه شورا بود
مرحوم آیت الله طالقانی نیز که از مبارزان و مجاهدان و علمای سالهای مبارزه با طاغوت را در زندان طاغوت شاهنشاهی سپری کرد نیز در این خصوص تاکیدات فراوان دارند. ایشان پس از آخرین آزادی از زندان شاهنشاهی، در سال 1357.مسوولیت های مبارزاتی و انقلابی را بر دوش گرفتند ، اما با ترور متفکر شهید استاد مطهری به سمت ریاست شورای انقلاب منصوب شدند.
مرحوم طالقانی که پنجم مرداد ماه 1358 نخستین نماز جمعه تهران پس از انقلاب را به فرمان حضرت امام خمینی (ره)برگزار نمود ، تاکید بسیاری بر اهمیت و مفهوم شورا داشتند. وی در ۱۶ شهریور ۱۳۵۸ در بهشت زهرای تهران، آخرین نماز جمعه خود را برگزار و در آن نظرات خود نسبت به وضعیت کشور را بیان کرد. بیشترین تأکید مرحوم طالقانی در این خطبه‌ها بر مسئلهٔ شورا و توجه کامل به آنها در مجلس خبرگان قانون اساسی بود. در بخشی از این خطبه‌ها گفتند: "یعنی گروه‌هایی و افرادی دست اندرکار شاید این‌طور تشخیص بدهند که اگر شورا باشد دیگر ما چه کاره‌ایم؟ شما هیچ! بروید دنبال کارتان! بگذارید مردم مسئولیت پیدا کنند. این مردمند که کشته دادند. این‌هایی که این جا خوابیدند از همین توده‌های جنوب شهر بودند."( علایی طالقانی، سید محمود. خطبه‌های نماز. انتشارات ناس، 1358.)
تاکید بر اهمیت و ضرورت شورا امری حایز اهمیت و به دور از هر گونه شایبه ای است. دخالت دادن مستقیم مردم در امور جاری محل زندگی خویش در کنار تخصص کافی ، می تواند مفید ترین روش حل مسایل و معظلات کشور باشد که انعکاس این تفکرات را به خوبی می توان در فرمان 19 اردیبهشت ماه 58 حضرت امام و سخنان مکرر آیت الله طالقانی ملاحظه نمود.
شوراها از کلان ترین ماموریت ها – نظیر مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان- تا کوچکترین آنها – مانند شورای روستا- می تواند گره گشای معظلات مختلفی باشد که حکومت ها و مردم با آن دست به گریبان هستند.
حضرت امام خمینی(ره) ، آیت الله طالقانی و سایر بزرگان انقلاب اسلامی همواره بر نقش شورا به مثابه ورود مردم و طبقه مستضعف که صاحبان اصلی انقلاب هستند ،در اداره امور تاکید داشته و از مردم خدوم تر و دلسوز تر برای جریان انقلاب اسلامی نیافتند ، شایسته است تا پس از گذشت بیش از سه دهه از انقلاب شکوهمند اسلامی ، بازاندیشی مجددی بر امر شورا ، تقویت آن و ضرورت نقش آن در حل مسایل بومی ، منطقه ای و کلان داشته باشیم. شورا موقعیتی است از جنس مردم ، برای مردم و در خدمت مردم که عقلانیت ، تفکر ، محبت و مدیریت کاربردی را با خود به همراه دارد.
ضمن گرامیداشت 19شهریور سالروز رحلت ابوذر زمان ، آیت الله سید محمود طالقانی ، امید است تفکر شورایی و جایگاه آنان روز به روز متعالی گردد.
مهدی چمران
رییس شورای اسلامی شهر تهران
