طی بیش از یک قرن گذشته شخصیت های برجسته ای در جهان اسلام ظهور کرده اند که برای تقویت و حاکمیت اسلام اقدامات گسترده ای را انجام داده اند اما تنها شخصیتی که توانست اسلام را به بلوک قدرتمندی در  نظام بین الملل تبدیل کند بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی ( ره ) بود . امام خمینی حرکت حق طلبانه و اسلام گرایانه خود را از دوران استبداد رضا خانی که به سبب سیاست های انگلیس و شخص رضا خان ، روحانیت و حوزه های علمیه در انزوا بودند آغاز کرد و توانست با تدوین آثاری همانند کتاب ارزشمند کشف الاسرار با دفاع قاطع و مستدل از اسلام و ترسیم دورنمای حاکمیت اسلام اولین ایده ها و سخنان خود در باره حکومت اسلامی را بیان کند و نخستین گام های جهانی کردن حکومت و نهضت اسلامی را بردارد که جرقه آن در سال ۱۳۴۱ و در ماجرای انجمن های ایالتی و ولایتی و اعتراض به حکومت شاه زده شد .هدف او اسلام بود و در این راه نورانی و پربرکت ، جز رضای خدا را در نظر نمی گرفت و از مخالفت ها و دشمنی هایی که چه از سوی رژیم شاه و چه برخی روحانیون واپسگرا  اعمال می شد پروا و هراسی به دل راه نمی داد . پس از رحلت  آیت الله بروجردی مرجع عالیقدر شیعه، امام خمینی ( ره ) پرچمدار آگاه کردن توده های مردم علیه ظلم و بی عدالتی حکومت شد و تاثیر گذاری ایشان در آگاهی بخشی به جامعه و افشای جنایت و مظالم رژیم دست نشانده انگلیس به حدی رسید  که حضور امام در کشور را مساوی زوال حکومت تلقی می کردند و امام را در آبان ۴۲ در قم دستگیر و به ترکیه تبعید کردند . طبعا تبعید امام نتوانست شعله های آگاهی و انقلاب را خاموش کند و در سالهای بعد حتی با وجود محدویت های بیشتر و سخت گیری های گسترده تر علیه امام و مردم و انقلابیون داخل کشور، انقلاب اسلامی به پیروزی رسید. این روزها و در آستانه سالگرد رحلت حضرت امام خمینی ، به نظر می رسد نیاز به بازخوانی و باز فهم میراث گرانبها و ارزشمند وی یعنی جمهوری اسلامی در حوزه های مختلف چه فکری و چه رفتاری احساس می شود . انقلابی که با کنار هم قرار دادن جمهوریت و اسلامیت ثابت کرد همزیستی و تجمیع دین و دموکراسی نه فقط یک شعار روشنفکرانه که یک راهبرد جدی و عمیق است ‌و برخلاف نظر طرفداران حکومت اسلامی و‌البته پیروان حکومت سکولار در ایران ، جمهوری اسلامی ایده و ساختاری قابل دفاع و محکم است که با اصلاح برخی رویه ها و رفتار هایی که می کوشند جمهوریت را در برابر  اسلامیت قرار دهد یا یکی را علیه دیگری تقویت کند،  الگویی کارآمد برای زندگی اجتماعی و فردی عزتمدارانه است که ترکیب جمهوریت و اسلامیت آن را متفاوت از تئوری ها و مدل های حکومتی دیگر می کند. 

اینک که در آستانه سالگردی دیگر از رحلت جانسوز امام راحل ( ره )  قرار گرفته ایم باز هم همان پرسش همیشگی مطرح است که اهداف و هویت جمهوری اسلامی که پدیده ای تاثیر گذار و تحول آفرین در دهه های اخیر نظام بین الملل و معادلات دولت های جهان است تا چه اندازه محقق شده است و مردم که امام خمینی همواره در بیانات خود به لزوم اتکای حکومت به مردم ، عدم تحمیل اراده بر مردم ، رضایت مردم و نظارت مردم  اشاره و تاکید داشتند تا چه اندازه خود را مالک جمهوری اسلامی می دانند ؟ این پرسش ها می تواند ما در حفاظت از جمهوری اسلامی به عنوان میراث اسلامی و ایرانی ما یاری کند و با اصلاح برخی انحراف ها و رفتار های نادرست، آن را به الگویی بی بدیل و بی نظیر در جهان اسلام و عرصه بین الملل بدل کنیم . بدون شک نظام جمهوری اسلامی با مردم شکل گرفت، با مردم تثبیت شد و با مردم تداوم پیدا می کند و بر اساس همین نگاه است که رضایت مردم و  اعتماد مردم می تواند شاخصی اساسی و اصلی باشد که به کمک آن میزان دست یابی به اهداف بلند انقلاب و جمهوری اسلامی را رصد کنیم. مردمی که امام ( ره ) آنان را ولی نعمت خطاب می کرد و صاحبان اصلی کشور می دانست.

 

مجید فراهانی عضو شورای اسلامی شهر تهران

منبع:روزنامه همشهری؛ ۱۳ خرداد۹۹