یک سال با انتخابات شورایای ها

یک سال با انتخابات شورایای ها

شورایاری ها پیش از انتخابات

در این دوره شورایاری ها بواسطه عدم برگزاری انتخابات آن و به پایان رسیدن مهلت تمدید آن با مسائل و مشکلاتی روبرو شده بود که عملا ادامه ی فعالیت آنها را با مشکل مواجه ساخته بود که می توان ریشه ی آن را در موارد زیر دنبال کرد:

الف- شورایاری ها و چالش های معرفت شناختی:

چالش های معرفت شناختی شورایاری ها را باید در چند دسته مورد بررسی قرار داد

1-    بسیط بودن ساختار دولت: شورایاری ها در کشور ما دچار همان مشکلاتی هستند که نهاد شورا از ابتدا با آن روبرو بوده است. روحیه تمرکز طلبی در اختیارات از سوی نهاد های موازی شورا ها، از علل جدی پا نگرفتن شوراها در سطح شهرهای ما بوده است و این مساله دامن نهاد شورایاری ها را حتی در خود مدیریت شهری نیز گرفته است. در کشور ما نیز دولت ها دوست دارد اختیار و مسئوليت تمام امور را برعهده بگیرد.

2-    عدم تدوین به موقع و مناسب قوانین حقوقی: وقفه چند ساله در تدوین قانون شورا، موجب شد که نهاد شورا نتواند در کنار دیگر قوا، به موقع رشد کند و جاپای خود را پیدا کند. قوانینی که بعدا حتی به تصویب رسید شوراها را تا سرحد انجمن های شهری پایین آورد و این معضل دامن گیر نهاد شورایاری ها نیز هست. متاسفانه به رغم صراحت قانون اساسی در این خصوص اصل هفتم قانون اساسی که اشعار می دارد که: «طبق دستور قرآن کریم: ‹‹ و امرهم شوری بینهم ›› و ‹‹ شاورهم فی الامر» شوراها ، مجلس شورای اسلامی ، شورای استان ، شهرستان ، شهر ، محل ، بخش ، روستا و نظایر اینها از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشورند. موارد، طرز تشکیل و حدود اختیارات و وظایف شوراها را این قانون و قوانین ناشی از آن معین می کند». نادیده گرفته شدن جایگاه شورای محل(شورایاری ها) در قوانینی که بعدا به تصویب رسید، موجب شد که نهاد شورا در بطن مصوبات خود مصویه تشکیل شورایاری های محلات را به تصویب برساند که الزام اجرایی و حقوقی آن به مراتب کمتر از قوانینی است که مجلس شورای اسلامی به تصویب رسانده است.

3-    بی تجربگی نهاد شورایاری: شورایاری نهادی با تجربه تصمیم گیری و اجرای کم است. عمده کسانی که می خواهند در نهاد شورایاری فعالیت کنند از چون و چراهای حقوقی و قانونی نهاد شورایاری در مدیریت محلات آگاهی نداشته و تخصص های لازم را نیز ندارند که این مساله در برخی مناطق مشکلاتی پیش آورده است؛ اینست که در برخی مناطق و محلات با مشکلاتی روبرو بودیم که عمدتا منتج از مسائل اینگونه ای بود.

ب- شورایاری ها و انتخابات

چنان که در بند قبلی نیز اشاره کردیم، عدم تدوین قانون مناسب برای تشکیل شورای محلات یا شورایاری ها، مسائل مختلفی پیش پای شورایاری ها ایجاد کرد. برگزار نشدن انتخابات شورایاری ها در دوره گذشته و تمدید آن به نفع شورایاری ها نبود. این تمدید ضعف سیاسی نهاد شورا را در برابر دیگر قوا تقویت کرد و موجبات ضعف نهاد شورایاری را تا سر حد انحلال فراهم نبود. لذا سعی کردیم که در چند مرحله اقداماتی انجام دهیم تا انتخابات در سال جاری برگزار گردد.

1-    برگزاری پنجمین انتخابات هیئت رئیسه شورایاران محلات تهران بعد از یکسال وقفه

سال گذشته به دلیل اینکه انتخابات شورای شهر مطرح بود فرصتی برای این امر به وجود نیامد و به نوعی یک رکود در فعالیت شورایاری‌ها ایجاد شد. این رکود به برگزاری انتخابات پر شور و مشارکتی ضربه وارد می کرد، لذا با همکاری دوستان، مجموعه اقداماتی را برای تحرک بیشتر شورایاری‌ها تا برگزاری انتخابات پیش‌بینی کردیم که از جمله، برگزاری مجدد انتخابات هیئت رئیسه آنها بود. لازم بود تا شورایاری‌ها مجددا فعال شوند تا هم انتخابات آتی آنها به خوبی برگزار گردد و مردم استقبال کنند و هم ظرفیت های آنها را جهت برنامه‌های سال 93 از دست ندهیم.

2-   تغییر و اصلاح آیین نامه انتخابات شورایاری ها

آنچه که در سطح شورایاری اهمیت دارد دقت به مقوله ی چرخش نخبگان محلی است. یعنی این که زمینه ها ی فعالیت و فرصت برای کسانی فراهم شود که قبل از توجه به منافع فردی و فامیلی خود، منافع محله و شهر برایش اهمیت داشته باشد. متاسفانه در برخی از محلات ما شاهد نگاه های کاسبکارانه و منفعت طلبانه به جایگاه شورایاری هستیم و درصدد بودیم که با اصلاح قانون انتخابات نهاد شورایاری زمینه ی ورود افراد کارآمدتر و مفیدتر در سطح محلات را فراهم آوریم. در این میان لازم بود که علاوه بر تغییر آیین نامه انتخاباتی شورایاری ها، مقدمات برگزاری انتخابات آن را در تعامل با وزارت کشور و نمایندگان مجلس انجام دهیم. مشکلات زیادی سر راه اصلاح آیین نامه قرار گرفت. تصمصیم داشتیم برای تقویت شورایاری ها یک سری شرایط صلاحیتی و تخصصی را مد نظر قرار دهیم که این امر آن چنان که مد نظر کارشناسان بود مورد پذیرش دیگر اعضا قرار نگرفت.

3-  در نظر گرفتن ساز و کار برگزاری انتخابات:

برگزاری انتخابات در کل سطح شهر تهران و به شیوه ی آیین نامه ی جدید و با توجه به تجربه ی دوره های گذشته نیازمند انتخاب ساز و کارهای اجرایی و نظارتی لازم بود که فرایند برنامه ریزی برای برگزاری انتخابات از تدوین آیین نامه، تا برگزاری انتخابات و مراحل نظارت بر تایید صلاحیت ها را در بر بگیرد. لذا با تدوین آیین نامه و  تصویب آن  ارکان نظارت ی و اجرایی آن شامل هیات اجرایی، هیات نظارت مرکزی، هیات عالیه و ... در ستاد هماهنگی شورایاری ها تشکیل گردید.

4-   تلاش برای افزایش مشارکت:

در این دوره پیش‌بینی می‌شد که 100 درصد مشارکت نسبت به دوره گذشته افزایش پیدا کند ولی در عمل ما شاهد افزایش 30 درصدی مشارکت نسبت به دوره های گذشته بودیم که هر چند به نسبت دارای اهمیت است ولی این پرسش را ایجاد می کند که چرا در شهری با جمعیت بیش از 12 میلیون نفر که بیش از 5 میلیون نفر آن واجد صلاحیت لازم برای رای دادن می باشند ما شاهد حضور574 هزار و 801 نفر در انتخابات بودیم. در این دوره ما تمام تلاش خود را به کار بردیم که اطلاع‌ رسانی لازم از سوی دستگاه‌های مختلف و رسانه‌ها صورت گیرد ولی با هدفی که در ابتدا مد نظرمان بود فاصله ی جدی داشتیم. تحلیل بنده نسبت به این مساله این است که دلیل این اتفاق به خاطر کمرنگی هویت محلی در سطح مناطق شهر تهران است که بر میزان مشارکت شهروندان تاثیر به سزایی داشته است. لذا باید روی هویت محلات بیشتر از پیش کار کرده  و شهروندان را نسبت به سرنوشت محلاتشان حساس کنیم.

شورایاری ها بعد از  انتخابات

در این دوره هر محله به طور میانگین 30 کاندیدا داشت که از این میان مردم شهر تهران 7 عضو اصلی شورایاری را برای محله خود انتخاب کردند که نتیجه ی اولیه آنها در سایت شورایاری ها قرار دارد.

نتیجه بررسی نهایی انتخابات شورایاری ها نیز در فروردین ماه سال آینده اعلام خواهد شد و ان شاء الله در ساختمان ستاد شورایاری های محلات، 374 محله تهران دبیران، جانشین دبیران و منشی های جدید خود را شناخته و آماده فعالیت مجدد در محلات خواهند گردید..

 موضوع مهم در بحث شورایاری ها در آینده این است که این انتخابات قرار است که وجهی ملی در سطح دیگر شهرهای کشور داشته باشد و باید برخوردار از اختیارات لازم در مدیریت محلات باشد. لذا آنچه که اهمیت دارد این است که شورای عالی استان‌ها برای تصویب ضوابط شورایاری‌ها در مجلس پیش بینی‌های لازم برای تدوین قانون جامع انتخابات آنها و حدود وظایفشان بر اساس قانون اساسی داشته باشد و مجلس نیز نهایت همکاری را در تصویب قوانین جامع و کامل داشته باشد. 

 سخن آخر:

هر چند که کاستی ها و مسائلی وجود دارد که نیاز به مطالعه و بررسی دقیق دارد، ولی امروز افتخار می کنیم که با همت جانانه و تلاش های شبانه روزی همه ی دوستان عزیز از اعضای شورای شهر، تا کارکنان ستاد هماهنگی شورایاری ها و هیات های اجرایی و نظارتی، بود که توانستیم انتخابات شورایاری ها را با کمترین حواشی به سرانجام برسانیم.

همینطور جا دارد از همکاری دوستانمان در هیات دولت، وزارت کشور، استانداری و فرمانداری تهران و نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی که در واپسین لحظات دست یاری طلبی ما را به گرمی فشردند تشکر کنیم.

  همینطور  نیز  فعالیت و تلاش های نهاد های مردمی و محلی همچون مساجد، بسیج، آموزش و پرورش، نیروی انتظامی و سازمان ثبت احوال که همه  تلاش داشتند تا انتخابات به نحو احسن انجام گیرد، جای قدر دانی و تشکر دارد.