• پنج شنبه ٢٧ بهمن ١٤٠١-٠٧:٢٩
  • دسته بندی : اخبار
  • شماره خبر : ٢٦١٦٥
مهدی چمران؛

دیپلماسی شهری بر مبنای تفکر اسلامی

با رشد و توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها و تغییر در مناسبات و ملزومات اداره شهرها، مسائل و مشکلات کلانشهرها به نحو اعجاب‌انگیزی ارتباط و تداخل پیدا کرده است؛ به‌نحوی که در قرن اخیر که به‌عنوان «قرن شهر» از آن یاد می‌کنند، مسائل شهری پیوستی ناگسستنی با وجوه مختلف سیاست‌های جهانی دارد.

افزایش تعامل و ارتباط میان دولت‌ها و ملت‌ها به شکل‌گیری روابط بین شهرها نیز انجامیده؛ موضوعی که از آن تحت عنوان دیپلماسی شهری یاد می‌شود و باعث شده شهرها نقش و جایگاه مهمی در حل و فصل مسائل و مشکلات جهانی از قبیل فقر و گرسنگی، آلودگی هوا و محیط‌زیست، مهاجرت، بیماری ‌های مسری، منازعات بین‌المللی، بحران‌های اقتصادی، آسیب‌های اجتماعی، تروریسم و جرائم و جنایات سازمان‌یافته داشته باشند.

در این میان، کلانشهر تهران به‌عنوان پایتخت سیاسی جمهوری اسلامی ایران و یکی از کلانشهرهای مهم جهان، از یک‌سو به واسطه وزن و جایگاه خود در شبکه کلانشهرها و از سوی دیگر به‌دلیل برخورداری از وجوه متمایز فرهنگی و هویتی و نیز ویژگی‌های منحصر به‌فرد سیاسی و گفتمانی خود در عرصه بین‌المللی، همواره مورد توجه رسانه‌ها، مجامع و نهادهای بین‌المللی بوده است.

با بررسی جایگاه تهران در شاخصه‌ها و رتبه‌بندی‌های بین‌المللی و نیز ویژگی‌های شهرهای جهانی مشخص می‌شود که تهران به‌رغم اقدامات مناسب در 2دهه گذشته هنوز تا چشم‌انداز شهر جهانی بسیار فاصله دارد و شاید بتوان گفت که در آستانه شروع یک حرکت در مسیر جهانی شدن قرار دارد. تهران در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی، جایگاهی مناسب ندارد و به‌دلیل عدم‌رؤیت‌پذیری و فقدان عملکرد فعال در ارائه مستندات و عدم‌انتشار گزارش‌ها در سطح بین‌المللی و البته برخی غرض‌ورزی‌های سیاسی ناشی از ماهیت انقلابی و تجدید نظرخواهانه نظام جمهوری اسلامی ایران، حضور و نقش در خور توجه و شایسته‌ای ندارد.

 در همین راستا گرچه در سال‌های گذشته با انعقاد پیمان‌های خواهرخواندگی و توافقنامه‌های همکاری با برخی شهرهای خارجی یا اقداماتی همچون تاسیس مجمع کلانشهرهای آسیایی و ایجاد دبیرخانه آن در تهران و سایر اقدامات در حوزه بین‌الملل و رفت‌وآمدها و تبادلات بین‌المللی کارهای قابل‌توجهی صورت گرفته، اما با توجه به ظرفیت‌ها و پتانسیل تهران برای نقش‌آفرینی در مجامع جهانی، ساختارسازی و پیگیری فعال‌سازی‌ پیمان‌ها و توافقنامه‌ها در خدمت توسعه شهر تهران و نیز برنامه‌ریزی و اجرای پروژه‌های مشترک و تبادلات بین‌المللی بین تهران و این شهرها ضرورت دارد، از سویی به‌نظر می‌رسد در حوزه تعامل با ذی‌نفعان در حوزه دیپلماسی شهری، با وجود برخی اقدامات صورت گرفته، تعامل سازنده و مدونی براساس تفاهمنامه همکاری میان شهرداری تهران و سایر دستگاه‌های دولتی ذیربط، ازجمله وزارت امورخارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و... در راستای بهره‌مندی از ظرفیت‌های مشترک برای توسعه تبادلات بین‌المللی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایجاد نشده است. در حوزه‌هایی همچون ظرفیت‌های گردشگری برج میلاد یا دیپلماسی ورزشی نیز شهرداری تهران می‌تواند در حوزه میزبانی رویدادهای مهم ورزشی و نیز برنامه‌ریزی برای رویدادها و رقابت‌های ورزشی مشترک ایران و خواهرخوانده‌های شهر تهران به‌ویژه کشورهای منطقه و اسلامی، برنامه‌ریزی و اقدامات مؤثری صورت دهد.

در چنین شرایطی به‌دنبال توسعه ارتباطات منطقه‌ای توسط دولت سیزدهم و رویکرد شورای ششم در تقویت مناسبات بین‌المللی به‌ویژه همکاری با شهرهای اسلامی منطقه و در رأس آنها شهرهای حوزه مقاومت، برنامه‌های خوبی در حال تدوین و اجراست تا در قالب دیپلماسی شهری ضمن طراحی یک برنامه‌ریزی منسجم و استراتژی مشخص و البته معرفی برند و هویت بومی شهر تهران با تأکید بر مولفه‌های سبک زندگی اسلامی- ایرانی، تهران را به جایگاه واقعی خود در بین شهرهای جهان اسلام و شهرهای جهانی برسانیم.

بدیهی است این هدف باید منطبق بر سازوکار، محدودیت‌ها، ظرفیت‌ها و واقعیت‌های میدانی باشد. در ماه‌های گذشته قدم‌های خوبی در این مسیر برداشته شده و مدیران شهری تعدادی از کشورهای همسایه در تهران حاضر شده و هماهنگی‌های اولیه صورت گرفته که اکنون این هدف با جدیت بیشتری دنبال می‌شود.

شهر نجف در عراق یکی از شهرهایی است که به‌دلیل اشتراکات فرهنگی و مذهبی با تهران می‌تواند گزینه مناسبی برای توسعه ارتباطات و همکاری‌ها باشد، توان و ظرفیت تخصصی، علمی و تکنولوژیکی تهران برای بسیاری از کشورهای منطقه یک مزیت به شمار می‌آید و بسیاری از این شهرها ترجیح می‌دهند توسعه شهری را با متخصصان شهری تهران تجربه کنند.

سفر به نجف اشرف در قالب دیپلماسی شهری و تقویت همکاری و تبادلات مشترک صورت می‌گیرد، امید است این سفر برای هر دو شهر اسلامی تهران و نجف همراه با خیر و برکت باشد.

نجف اشرف برای ما تنها یک شهر نیست، بلکه یادآور شهری است که مرقد مطهر یکی از بزرگ‌ترین شخصیت‌های عالم انسانی در آنجا قرار دارد. حضرت علی‌بن ابیطالب، قطب عالم امکان نمونه‌ای بی‌نظیر در تاریخ انسانیت است؛ بنابراین نجف اشرف برای ما جایگاه والا و بالایی دارد. قطعا و یقینا از ارتباط هرچه بیشتر با این شهر استقبال می‌کنیم و مایه مباهات ماست.

ماهیت فکری و فلسفی ما برگرفته از مکتب اسلام و مکتب شهادت علی علیه‌السلام و حسین سرور شهیدان است و عشق به این مردان بزرگ تاریخ و جاذبه آنها ما را به‌سوی خود می‌کشد و رابطه‌ای قلبی و معنوی است که نمی‌توان به زبان آن را توصیف کرد؛ بنابراین برای ارتباط هرچه بیشتر و محکم‌تر با این شهر یا بهتر بگویم این خاندان نبوت و ملت‌ها کوشا هستیم و پیوند با ملت مسلمان عراق پیوندی دیرینه و ناگسستنی است؛ هرچند دیکتاتورهایی چون صدام آرزو می‌کردند که این همبستگی گسسته شود و نفرت و عداوت به جای محبت و صمیمیت بین 2ملت جایگزین شود، ولی چنین نشد و به لطف الهی امروز هر دو ملت پشت یکدیگر هستند و از منافع و دیدگاه‌های مشترک دفاع و مقاومت اسلامی را در منطقه محکم‌تر می‌کنند.

با یاد و بزرگداشت شهدای مقاومت به‌ویژه حاج قاسم سلیمانی و ابومهندس امیدواریم که راه این شهدای عزیز را بتوانیم به‌خوبی به لطف الهی ادامه دهیم.

 

 

نظرات بینندگان
این خبر فاقد نظر می باشد
نظر شما
نام :
ایمیل : 
*نظرات :
متن تصویر: