هفته نامه صدا از بررسی پرونده واگذاری املاک شهرداری تهران گزارش میدهد؛
در انتظار گزارش 3000 صفحهای
به گزارش معاونت ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران به نقل هفته نامه صدا؛ ازگزارش 3 هزار صفحهای تحقیق و تحفص از نحوه واگذاری املاک و مستغلات شهر تهران به زودی و پس از بررسی لایحه بودجه 1400 شهرداری تهران به صحن شورا میآید و قرار است خلاصهای از آن به سمع اعضای شورای شهر در صحن علنی برسد.بیش از سه سال از مطرح شدن موضوع واگذاریهای غیرقانونی املاک و مستغلات شهرداری توسط اعضای شورای شهر تهران میگذرد و در این مدت آمار و ارقام مختلفی از بذل و بخشش املاک شهرداری تهران به افراد، نهادها و موسسات خاص منتشر شده است.واگذاریهای غیرقانونی و به دور از ضابطه در دوره مدیریت شهری گذشته اعضای شورای شهر پنجم را بر آن داشت تا روند گذشته را اصلاح کرده و حتی اقدام به بازپسگیری املاک واگذار شده کنند.اولین گام مهم شورا در این حوزه ارائه طرح ساماندهی واگذاری حق بهرهبرداری املاک شهرداری تهران بود تا از این پس واگذاریها بر اساس قانون و با مجوز شورای شهر انجام شود.این در حالی است که در سال 90 با مصوبه ساماندهی شرکتها و سازمانهای شهرداری اختیار تصویب آییننامه مالی و معاملاتی شرکتها و سازمانها به شهرداری تهران واگذار شد و تمامی واگذاریها از آن پس بدون اطلاع و تصویب شورای شهر صورت گرفت.
در کنار تصویب این طرح اعضای شورا شهرداری تهران را ملزم به بازپسگیری املاک شهر کردهاند که البته در طول این مدت برخی از این املاک پس گرفته شده است.چند ماه پیش بود که پیروز حناچی از بازپسگیری املاک شهرداری از همسر و نزدیکان قالیباف سخن گفت.به گفته شهردار تهران حدود شش هزار متر مربع ملک از تیم شهردار اسبق تهران و همچنین از خانم مشیر همسر قالیباف و مرتضی طلایی پس گرفته شده است
سه دسته کلی املاک واگذار شده شهرداری تهران
بازپسگیری املاک شهرداری تهران، موضوع پرونده املاک نجومی را در اذهان زنده میکند اما واقعیت ماجرا این است که این پرونده اگرچه معروفترین پرونده واگذاری املاک شهرداری تهران است اما تنها پرونده این حوزه نیست.املاک واگذار شده شهرداری تهران را میتوان در سه دسته کلی بررسی کرد.دسته اول املاکی است که به صورت غیرقانونی و با تخفیفات ویژه 50 درصدی به مدیران شهرداری و افراد درون سیستم مدیریت شهری واگذار شدهاند که در بسیاری از موارد حتی قیمت کارشناسی املاک نیز کمتر از نرخ واقعی بوده است.این واگذاریها در سال 95 رسانهای و به پرونده املاک نجومی معروف شد.بر اساس اخبار منتشر شده بازپسگیری این املاک در مراحل مختلف قضایی قرار دارند و حتی تعدادی از آنها پس گرفته شدهاند.
دسته دوم اما املاکی است که به صورت غیرقانونی به افرادی خارج از سیستم شهرداری واگذار شده و به نام آنها سند خورده است.پرونده تخلفات عیسی شریفی که در بخشی از آن املاک به صورت کاملا غیرقانونی واگذار شده است در همین دسته قرار دارند.
دسته سوم املاکی هستند که برخلاف املاک دسته اول و دوم همچنان در مالکیت شهرداری تهران قرار دارند اما به صورت غیرقانونی و بدون مجوز شورای شهر به افراد حقیقی و حقوقی به صورت رایگان یا با پرداخت اجاره ناچیز واگذار شده است.این واگذاریها در قالب بند 6 ماده 55 قانون شهرداریها صورت گرفته است که بر اساس آن شهرداری تهران اجازه دارد با مجوز شورای شهر املاک خود را برای فعالیتهای عام المنفعه در اختیار افراد و گروهای فعال در این زمینه اختصاص دهد.
تعداد این واگذاریها حدود 4 هزار واحد ملکی است که با دور زدن قانون و انواع روشهای غیر قانونی انجام شده و در بسیاری از موارد گیرنده ملک از آن سواستفاده کرده است.به عنوان مثال ملکی دو طبقه در خیابان گیشا از سوی شهرداری برای استفاده در امور عامالمنفعه به خیریهای به نام روز سوم که صاحب آن تهیهکننده فیلم سینمایی روز سوم است، واگذار شده است اما در حال حاضر طبقه دوم این ملک کاملا به یک دفتر سینمایی تبدیل شده است.با این حال این موسسه حفظ ظاهر کرده و تابلویی تحت عنوان خیریه روز سوم بر سردر این ملک نصب کرده و هر چندگاهی با دعوت از بازیگران برای دانشآموزان محروم فعالیتهای خیره انجام میدهد.
با این حال تعداد موسسات و افرادی که ملک شهرداری را دریافت کرده و در جهت امور عام المنفعه مورد استفاده کردهاند، کم نیست و تعداد آنها به حدود هزار مورد میرسد و تنها اشکال کار آنها نداشتن مجوز از شورای شهر تهران است.
در واقع این دسته از واگذاریها در دو دسته قرار میگیرند.دسته اول املاکی است که برای انجام فعالیتهای خیریه و عام المنفعه به افراد حقیقی و حقوقی واگذار شده و در حال حاضر نیز در همان حوزه در حال بهرهبرداری هستند.تعداد این املاک حدود هزار واحد است اما با این حال ادامه فعالیت آنها نیازمند اخذ مجوز شورای شهر است.
دسته دوم نیز املاکی است که افراد حقیقی و حقوقی به بهانه فعالیتهای خیریه و عام المنفعه دریافت کرده و اما از آن برای مصارف شخصی یا تجاری استفاده میکنند.تعداد این املاک 3 هزار ملک برآورد شده است. این در حالی است که مدارکی از این واگذاریها نیز در شهرداری تهران وجود ندارد.
اعضای شورا برای تعیین تکلیف املاک واگذار شده موضوع بند 6 ماده 55 شهرداریها طرحی را به تصویب رساند که بر اساس آن شهرداری تهران مکلف به شناساسی و تعیین تکلیف املاک واگذار شده به غیر شد.براین اساس شهرداری تهران لیستی از املاک واگذار شده در مناطق 22 گانه تهران تهیه و به شورای شهر ارائه داد.
بخشی از لیست واگذاری املاک چند ماه پیش با عنوان «املاک شهرداری تهران در اختیار چه کسانی است؟» در رسانهها منتشر شد که مربوط به واگذاری املاک در مناطق 12 و یک بود.بر اساس این لیست تنها 97 ملک شهرداری تهران با مجموع 34 هزار متر مربع در منطقه 12 واگذار شده است که بیش از 10 هزار متر آن در اختیار بنیاد هفت تیر است. در این لیست همچنین نام برخی از شخصیتهای سیاسی، مذهبی و هنری به چشم میخورد.
برنامه مدیریت شهری درباره این واگذاریها این است که افرادی که املاک شهرداری را برای استفادههای شخص و تجاری دریافت کرده باید آنها را پس داده و اجاره مدت زمانی که ملک در اختیار آنها بوده را پرداخت کنند.همچنین املاکی که در اختیار موسسات عام المنفعه حقیقی است باید به صحن شوار آمده تا مجوزهای لازم به آنها اعطا شود.شهرداری تهران موظف است درباره هر کدام از واگذاریها لایحهای به شورا ارائه کند تا این واگذاریها قانونی و ضابطهمند شوند. شهرداری تهران چندی پیش اعلام کرد تاکنون 500 مورد این املاک تخلیه شده و 900 ملک دیگر تحت نظر شهرداری تهران قرار گرفته است.
ثبت املاک در سامانه شفافیت
چندی پیش بهاره آروین رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران تلاشهایی برای ثبت املاک واگذار شده در سامانه شفافیت شهرداری تهران کرد اما ظاهرا به دلیل در اختیار قرار گرفتن چند مورد از این املاک توسط نهادهای امنیتی مثل وزارت اطلاعات مقاومتهایی برای انتشار این اسامی صورت گرفت.در حالی که تعداد املاکی که این شرایط قرار دارند، بسیار محدود است. این املاک تابلو مشخصی ندارند و باید مخفی بمانند.به اعتقاد بسیاری با حذف این چند مورد این امکان وجود داشت تا لیست املاک واگذار شده در سامانه شفافیت منتشر شود.
بسیاری معتقدند شهرداری تهران قاطعیت لازم برای بازپسگیری لازم را از خود نشان نمیدهد و محافظه کارانه عمل میکند.چندی پیش حتی خود پیروز حناچی اعلام کرده بود که موضوع بازپسگیری املاک را به صورت چراغ خاموش دنبال میکند.بسیاری معتقدند دلیل این تعلل و محافظه کاری تلاش شهرداری تهران برای متحمل شدن کمترین هزینه است.به عنوان مثال برخی از این املاک در اختیار برخی از رسانهها یا مراکز مذهبی مثل حوزه علمیه است و بازپسگیری آن هزینههای زیادی برای شهرداری دارد.
بر اساس قانون مطبوعات و رسانهها مجوز دریافت ملک از شهرداری تهران ندارد.با این حال در طول سالهای گذشته املاکی به برخی از رسانهها واگذار شده است که شهرداری تمایلی به بازپسگیری آنها ندارد.به عنوان مثال ملکی در اختیار سایت شورا آنلاین قرار دارد که شهرداری در بازپسگیری آن تعلل میکند.
علاوه بر این برخی از شهرداری مناطق نیز علاقهای به بازپسگیری املاک ندارند.ملکی در منطقه 16 تهران به یک حوزه علمیه واگذار شده است که دارای هشت واحد مغازه جداگانه است.در حال حاضر این حوزه علمیه با اجاره این مغازهها اقدام به درآمدزایی کرده است بدون اینکه رقمی از این درآمد به شهرداری تهران برسد. در موارد دیگری املاکی که برای فعالیت فرزندان شهید واگذار شده است، توسط چند نفر از این فرزندان شهید به شرکت خصوصی تبدیل شده و مورد استفاده تجاری قرار گرفتهاند.
با این حال به زودی گزارش تحقیق و تفحص شورا از املاک واگذار شده در صحن قرائت میشود.به نظر میرسد این گزارش در صحن علنی شورای شهر میتواند به تسهیل بازپسگیری املاک کمک کند.در واقع انتظار میرود با انتشار این گزارش نهادهای مختلف که گاه برخی از واگذاریها در زیر مجموعه آنها اتفاق افتاده و مورد استفاده شخصی قرار گرفته است به کمک شهرداری تهران بیایند و به تسریع روند بازپسگیری املاک کمک کنند.