هفته نامه صدا از وضعیت گودهای پرخطر تهران گزارش میدهد؛
تهدید جان مردم با بلاتکلیفی گودهای پرخطر
به گزارش معاونت ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران به نقل از هفته نامه صدا؛ تعیین تکلیف نشدن گودهای پرخطر و بزرگ مقیاس به تهدید بزرگی در پایتخت تبدیل شده؛ بهطوری که فضای شهر و تابآوری آن را دچار چالشهای جدی کرده و تهدید بالقوهای برای زندگی و ایمنی شهروندان به شمار میرود.بر اساس آمار اعلام شده از سوی مدیریت شهری تهران 485 گود در تهران وجود دارد که از این تعداد حدود 275 گود پرخطر هستند.البته تعداد گودهای پرخطر تا سال گذشته 375 گود بود که 100 مورد از آنها با شروع ساختو ساز متولیانشان از این لیست خارج شده است.از میان گودهای پرخطر تهران 100 گود به دلیل عمق گودبرداریها، همجواری و مدت زمان رهاشدگی بسیار پرخطرند و نیازمند رصدهای دائمی هستند.اغلب این گودها متعلق به بخش خصوصی است، البته نهادهای عمومی و دولتی و حتی خود شهرداری نیز از این گودها سهم مشخصی دارند و همین مالکان متعدد باعث شده تا پروسه تعیین تکلیف گودهای رها شده طولانیتر شود.
بر اساس مفاد مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان هر گود با عمق بیش از ۲۰ متر گود با خطر بسیار زیاد محسوب شده و گودهای با عمق کمتر از ۲۰ متر در گروه گودهای با خطر زیاد یا معمولی قرار میگیرند.
منطقه 22 تهران دررتبه نخست دارنده بیشترین تعداد گودهای پرخطر پایتخت است، این منطقه دارای 85 گود شامل 19 گود پرخطر 29 گود رها شده و 46 گود فعال است.پس از آن به ترتیب منطقه 2، 5، 15 و 4 دارای بیشترین گود هستند.منطقه 22 جزو مناطقی است که عملکرد مناسبی در ایمنسازی گودهای پرخطر نداشته و به گواه اعضای شورای شهر تعلل زیادی از سوی شهرداری این منطقه برای ایمنسازی گودها وجود داشته است که بسیاری دلیل آن را متعلق بودن این گودها را به تعاونیهای کارمندی و کارگری و بخشهای نظامی میدانند.در صورتی که اقدام درباره گودهای متعلق به بخش خصوصی بسیار راحتتر از این گودها است.
شورای شهرتهران میگوید اغلب گودهای پرخطر پایتخت ارثیه دوران قبلی مدیریت شهری است و بسیاری از آنها در دوره گذشته بدون طی فرآیند قانونی صدور پروانه ایجاد شده است.در دوره گذشته پروسه طولانی صدور مجوز باعث صدورپیش پروانه به برخی از مالکان شد تا آنها تا زمان اخذ پروانه قطعی اقدام به خاکبرداری و گودبرداری کنند.در واقع شهرداری اول مجوز گودبرداری را برای مالکان صادر کرده تا بعد صاحبان نسبت به اخذ پروانه ساخت اقدام کنند.حتی بعدها بسیاری از این املاک باغ شناخته شده یا قابلیت بارگذاری به میزانی که توافق شده بود را نداشتند.این موضوع در کنار افزایش یکباره قیمتها ادامه ساخت و ساز را برای برخی از مالکان غیر ممکن ساخت و سبب رها شدن گودهای بسیاری در مناطق مختلف تهران شد.به گفته محمد سالاری رئیس کمیسون معماری و شهرسازی تهران برخی ساختوسازها بدون طی کردن فرایند قانونی صدور پروانه و با یک دستنویس شهرداران مناطق فعالیت ساختمانی خود را آغاز میکردند که بیشتر هم املاک بزرگ مقیاس بودند.همچنین بیشتر این املاک برای مجوز بارگزاری بیشتر مسیر کمیسیون ماده 5 را طی میکردند و اجازه گودبرداری هم به آنها داده شده بود و به همین دلیل در دوره گذشته مدیریت شهری موضوع گودهای پرخطر در سطح شهر بسیار گسترده شده و به یک دغدغه بسیار جدی در شهر تبدیل شد.
با این حال این گودها نه تنها همسایگان این املاک بلکه عابرین پیاده را نیز تهدید میکنند.مهرماه امسال بود که ریزش ساختمان مجاور گود پرخطری در منطقه 17 تهران سبب بروز حادثه برای شهروندان شد و دو نفر جان خود را از دست دادند.
بر اساس قانون در صورتی که اجرای پروژه ساخت و ساز از زمانبندی در نظر گرفته شده عقب بماند و گودبرداری انجام شده تا مدتها رها شود باید نسبت به پر کردن آن یا مقاومسازی آن اقدام شود.در این میان در بند ١۴ ماده ۵۵ قانون شهرداریها آمده است: اتخاذ تدابیر مؤثر و اقدام لازم برای حفظ شهر از خطر سیل و حریق و همچنین رفع خطر از بناها و دیوارهای شکسته و خطرناک واقع در معابر عمومی و کوچهها و اماکن عمومی و دالانهای عمومی و خصوصی و پرکردن و پوشاندن چاهها و چالههای واقع در معابر و جلوگیری از گذاشتن هر نوع اشیاء در بالکنها و ایوانهای مشرف و مجاور به معابر عمومی که افتادن آنها موجب خطر برای عابرین است و جلوگیری از ناودانها و دودکشهای ساختمانها که باعث زحمت و خسارت ساکنین شهرها باشد، از وظایف شهرداری است.بنابراین به نظر میرسد زمانی که مالک ساختمان تمایلی به ایمنسازی گودها نداشته یا هزینه این کار را ندارد شهرداری تهران باید برای حفظ ایمنی شهروندان هزینه کرده و هزینه مصروف را به اضافه 15 درصد خسارت از طرف دریافت کند.
اوایل مهر ماه امسال بود که آخرین اخطار شورای شهر و شهرداری تهران به صاحبان گودهای پرخطر در پایتخت داده شد.شهرداری اعلام کرد اگرچه اکثر گودها سازه موقت دارند و بدون سازه نگهبان اجرا نشدهاند اما درخواست کتبی داده شده است که تا مدیریت شهری نسبت به ایمنی گودها اطمینان حاصل نکند، اخطارها ادامه خواهد داشت.در این میان ایمنسازی تمامی گودهای پرخطر تهران هزینه سنگینی را برای تهران به همراه داد.امسال شورای شهر تهران مصوبهای را به تصویب رساند که بر اساس آن شهرداری تهران ملزم به ایمنسازی و یا پر کردن گودهای پرخطر شد.در این میان به شهرداری تهران اجازه داده شد تا با استفاده ردیف اعتباری با عنوان «اعتبارات پیشبینی نشده سرمایهای در اختیار شهردار تهران هزینههای این اقدام را تامین کند و بعد به حساب مالکان بگذارد.
به گفته سالاری برنامه مدیریت شهری تهران این است که از تمام ظرفیتهای قانونی و منابع اعتباری خود برای تعیین تکلیف گودهای رها شده استفاده کند و گودهایی که امکان پر کردن آن با خاک وجود دارد در اولویت قرار دهد.همچنین به مالکان گودهای پرخطر هشدار داده شده است که چنانچه از فرصت آخرین اخطار برای ایمنسازی گودها استفاده نکنند شهرداری خود نسبت به پر کردن گودها با ایجاد سازه نگهبان اقدام خواهد کرد.البته الزاما هم این ایمنسازی مبتنیبر نقشههایی ساختمانی نخواهد بود و باید کمترین هزینه و راحتترین راه برای ایمنسازی انتخاب شود.
شهرداری تهران هم اعلام کرده است که مالکان باید در بازه زمانی مشخصی نسبت به ایمنسازی گود اقدام کنند در غیر این صورت شهرداری با ضمانت نامهای که از بانک گرفته میشود، گود را با خاک پر میکند.شهرداری همچنین اولتیماتومی به مالکان گودهای پرخطر تهران داد که در صورت بیتوجهی به هشدارها، پروژه ساخت و ساز آنها از حیض انتفاع خارج میشود.شهرداری اعلام کرد که نمیخواهد در تعارض با مالکان باشد اما پس از این توجهی به این موضوع نخواهد داشت که ایمنسازی گودها به مالکان ضرری میرساند یا نه.بهطوری که مهدی صالحی مدیرکل معماری و ساختمان معاونت شهرسازی شهرداری تهران گفت:«به مالکان گودهای رها شده هشدار داده میشود که مراقب باشند چون ممکن است در رفع خطری که از سوی شهرداری انجام میشود، پروژه از حیض انتفاع خارج شود.بنابراین اگر مالکان میتوانند، بهتر است که اقدام کنند چون روش رفع خطر شهرداری ممکن است بعدها برای آنها ضرر و زیان بیشتری داشته باشد.»
اگرچه برخی از مناطق تهران اقدامات قابل قبولی در این حوزه داشتهاند اما برخی از مناطق نظیر منطقه 22 تهران به گواه اعضای شورای شهر در این اقدامات تعلل داشته و نتوانستهاند کارنامه قابل قبولی در این حوزه داشته باشند.در این منطقه دو گود بسیار پرخطر یکی در ضلع جنوب غربی دریاچه به عمق ۲۵ متر و دیگری در جنب پارکینگ شرکت واحد به عمق ۲۰ متر وجود دارد که باید به سرعت تعیین تکلیف شود. اگرچه شهرداری تهران دلیل این تعلل را تعلق داشتن این گودها به تعاونیهای کارگری، کارمندی و اقشار نظامی میداند اما باید توجه داشت که حفظ جان شهروندان و ایمن بودن جان و مال آنها مهمترین وظیفهای است که نباید به هیچ وجه به تاخیر انداخته شود.