زهرا نژادبهرام:
چرا مسوولیت آلودگی هوا را گردن نمی‌گیرند؟
زهرا نژادبهرام عضو شورای شهر تهران در یادداشتی با عنوان مسوولیتی که گردن نمی‌گیرند درباره موضوع برجسته این روز‌ها آلودگی هوای کلانشهر‌ها در روزنامه اعتماد نوشت: امسال با آغاز فصل پاییز، مردم پایتخت دوباره شاهد آلودگی شدید هوا و به دنبال آن تعطیلی مدارس و البته اظهارنظر‌هایی متنوع و مختلف در مورد علت، مسببین و مسوولان آن بودند؛ پدیده‌ای که هنوز نیز همچنان ادامه دارد. در این میان، اما آنچه جالب توجه بود اینکه از دید بسیاری از شهروندان، شهرداری متولی اصلی آلودگی است. به بیانی از دید این عده، اگر امروز شاهد آلودگی شدید هوا هستیم، این امر نتیجه کم‌کاری و کوتاهی شهرداری است! در حالی که همان طور که بار‌ها نیز گفته شده، آلودگی هوا از آن دست مقوله‌هایی است که دستگاه‌های مختلفی در آن دخیل هستند و اتفاقا قانون هوای پاک - که در سال ۹۶ به تصویب رسید - وظیفه هر یک را نیز به صراحت مشخص کرده است. قانون حتی در قالب کارگروهی که ریاست آن را سازمان محیط زیست برعهده دارد، تمامی این ۲۵ سازمان را ملزم به انجام اقدامات تعیین شده برای کاهش آلودگی هوا کرده است. با تمام این تفاصیل همچنان شهروندان، شهرداری را مقصر وضعیت کنونی و شاید بحرانی آلودگی هوای پایتخت می‌دانند.

این درحالی است که شهرداری نه تنها تاکنون سهم خود را در قبال آلودگی هوای پایتخت ادا کرده که حتی بسیار فراتر از آن را به انجام رسانده است. به عنوان مثال اگر اجرای طرح معاینه فنی یا توسعه مترو و تلاش برای افزایش ظرفیت آن نبود شاید امروز وضعیت آلودگی هوا به شدت بغرنج‌تر از وضعیت کنونی آن می‌شد. اما در عوض و به واقع می‌توان مدعی بود که تقریبا هیچ یک از سازمان‌های متولی امر آلودگی هوا به طور کامل به وظایف ترسیم شده برای آن‌ها در این زمینه عمل نکرده‌اند. در همین راستا به نظر می‌رسد شاید بهترین گزینه برای رویارویی با این پدیده را بتوان در دو بخش کوتاه‌مدت و بلندمدت جست‌وجو کرد. راهکار کوتاه‌مدت این پدیده می‌تواند شامل رخداد‌هایی چون: تعطیلی چند روزه مدارس و علاوه بر آن تعطیلی واحد‌های آلاینده و حتی در صورت تداوم تعطیلی ادارات و سازمان‌ها و به خصوص صنایع آلاینده باشد تا کمی از حجم آلاینده‌های هوا کاسته شود راهکار بلندمدت آن هم‌تشکیل کارگروه اضطراری آلودگی هوا به ریاست سازمان محیط زیست است تا در این کارگروه وظایف دقیق هر یک از سازمان‌ها برای مقابله با فاکتور‌های آلوده‌کننده مثل برخی از صنایع آلاینده بررسی شود و سازمان محیط زیست نیز بتواند نظارت عالیه‌ای بر اجرای عملکرد سازمان‌های متولی داشته باشد.
چرا که بخش مهمی از آلایندگی هوای پایتخت به سبب صنایع آلاینده کوچک و بزرگی است که در تهران و حاشیه آن مشغول به کار هستند درست مانند صنعت خودرو‌سازی ما که هنوز نتوانسته در حد و اندازه استاندارد‌های کاهنده آلودگی هوا عمل کند و همچنان خودرو‌های داخلی یکی از منابع مهم آلاینده در شهر‌ها محسوب می‌شوند. از آن مهم‌تر، اما توجه به این موضوع است که باید در این مسیر بسیاری از احتیاط‌ها و سیاست‌های محتاطانه امروزی را کنار گذاشت، چراکه سال‌هاست هر وقت صحبت از تعطیلی صنایع آلاینده یا خودروسازان بی‌کیفیت می‌شود، به بهانه اشتغال و. مسوولان امر از زیر آن شانه خالی کرده‌اند و هزینه احتمالی این تصمیم را نپذیرفته‌اند. کوتاه سخن آنکه تا وقتی که همه مسوولان و شهروندان برای حل مشکل آلودگی هوا یک صدا و هم قسم نشوند به نظر می‌رسد نمی‌توان به حل این معضل تاریخی شهرهای‌مان دلخوش بود. پدیده‌ای که این روز‌ها تقریبا تمامی شهر‌های بزرگ و حتی نیمه بزرگ کشورمان را نیز درگیر کرده و می‌رود تا پدیده‌ای کشوری شود و سلامت شهروندان ما و نسل‌های آینده کشور را با خطراتی جدی روبه‌رو کند.
